Hiện nay có nhiều chế độ ăn kiêng, nhưng thông qua kết quả của các nghiên cứu cho thấy hầu hết các chế độ ăn này chưa hợp lý về mặt khoa học. Nếu bạn muốn chuyển sang những cách ăn uống lành mạnh hơn trong quá trình điều trị béo phì, chế độ ăn kiêng bạn chọn nên dựa trên cơ sở khoa học hơn là những chế độ ăn kiêng được quảng cáo có hiệu quả thần kỳ.

Cần có sự tư vấn, trao đổi kỹ với bác sĩ về chế độ ăn uống nào là tốt nhất cho việc điều trị béo phì của mỗi người. Bác sĩ sẽ đưa ra khuyến nghị về chế độ dinh dưỡng dựa trên bệnh sử cũng như nhu cầu cá nhân bạn.

Lựa chọn chế độ dinh dưỡng lành mạnh, phù hợp không chỉ có hiệu quả trong điều trị béo phì mà còn có nhiều lợi ích trong cải thiện sức khỏe như giảm nguy cơ mắc các bệnh mạn tính không lây, nâng cao chất lượng cuộc sống.

Khi bắt đầu thực hiện chế độ ăn điều trị béo phì, bạn nên tập trung vào việc thay đổi cách ăn uống của cá nhân, chất lượng thức ăn và sự tương tác của cơ thể với thực phẩm.

Sau đây là những chế độ ăn đã được khoa học chứng minh có thể giúp bạn kiểm soát cân nặng bên cạnh những lợi ích sức khỏe khác. Những chế độ ăn này tập trung vào việc nâng cao sức khỏe và kiểm soát cân nặng, không chỉ là hạn chế loại và lượng thực phẩm ăn vào.

Một chế độ ăn phổ biến trong điều trị béo phì là chế độ ăn Địa Trung Hải. Chế độ ăn này có đặc điểm là ăn nhiều trái cây, rau, các loại hạt, các loại đậu, ngũ cốc nguyên hạt. Chế độ ăn Địa Trung Hải cũng tương đối nhiều chất béo nhưng sử dụng chủ yếu là dầu ô liu nguyên chất. Khuyến khích ăn cá, ăn ít thịt gia cầm như thịt gà và các sản phẩm từ sữa. Thịt đỏ như thịt heo, thịt bò, thịt cừu chỉ ăn với số lượng ít.

Chế độ ăn Địa Trung Hải đã được nhiều nhiên cứu khoa học chứng minh là làm giảm lượng mỡ trong cơ thể, đặc biệt là khi bạn giảm lượng thực phẩm, hạn chế ăn cùng với tăng cường hoạt động thể lực. Chế độ ăn Địa Trung Hải còn giảm nguy cơ mắc bệnh tim mạch, ung thư, rối loạn mỡ máu.

Một phương pháp hiệu quả khác để kiểm soát cân nặng là ăn nhiều thực phẩm giàu chất xơ. Theo nhiều nghiên cứu, ăn nhiều ngũ cốc nguyên hạt, trái cây, các loại hạt có thể hạn chế tình trạng tăng cân và béo phì. Ngược lại, ăn nhiều ngũ cốc tinh chế như bánh mì trắng, thịt, đồ ăn thức uống có nhiều đường, kể cả các món tráng miệng ngọt ngào dù “nho nhỏ”, sẽ thúc đẩy tăng cân và tăng kích thước vòng eo của bạn.

Các nghiên cứu cho thấy ngũ cốc nguyên hạt có thể tốt cho cân nặng và chỉ số BMI của bạn. Các loại thực phẩm từ ngũ cốc nguyên hạt như yến mạch, gạo lứt, bánh mì nguyên cám làm giảm cơn đói và cảm giác thèm ăn, đồng thời tăng cảm giác no so với thực phẩm từ ngũ cốc tinh chế.

Các loại ngũ cốc nguyên hạt phổ biến như

• Yến mạch (oats)
• Gạo lứt
• Lúa mạch đen (rye)
• Kiều mạch (buckwheat)
• Hạt Quinoa
• Kê (millet)

Việc chọn lựa thực phẩm để bổ sung thêm chất xơ khá đơn giản. Hãy ăn nhiều ngũ cốc nguyên hạt hơn bằng cách ăn bánh mì lúa mạch đen hoặc lúa mì nguyên cám, thay vì ăn bánh mì trắng; ăn cơm gạo lứt thay vì ăn gạo trắng; trộn thêm quinoa, yến mạch khi làm các loại bánh.

Theo nhiều quan sát cho thấy chế độ ăn chay có tác động đáng kể đến việc giảm cân so với không ăn chay. Do chế độ ăn chay có xu hướng sử dụng dùng nhiều ngũ cốc nguyên hạt, trái cây và rau quả nên cân nặng được kiểm soát tốt hơn ở chế độ ăn thuần chay, không tiêu thụ các sản phẩm động vật như trứng, sữa.

*Còn một số chế độ ăn khác với các bằng chứng khoa học liên quan như chế độ ăn Low Carbs, Keto, nhịn ăn gián đoạn…sẽ được cập nhật trong các bài báo sau. Kính mời quý độc giả đón đọc!

Không một loại thực phẩm nào có thể dùng để điều trị béo phì, nhưng biết chọn lựa và sử dụng thực phẩm sẽ giúp kiểm soát cân nặng tốt hơn khi thực hiện chế độ dinh dưỡng để giảm cân. Khi bắt đầu thay đổi chế độ ăn, thật sự sẽ có nhiều khó khăn như khi bạn bắt đầu leo núi, nhưng hãy tập trung để đạt tới thành công!

Thực phẩm tốt cho kiểm soát cân nặng

• Rau
• Trái cây
• Đậu đỗ
• Các loại hạt
• Ngũ cốc nguyên hạt
• Dầu ô liu nguyên chất

  Thực phẩm cần hạn chế khi điều trị béo phì

• Ngũ cốc tinh chế
• Bánh, kẹo
• Đồ uống có đường
• Thịt
• Thực phẩm chế biến sẵn

Nếu bạn không chắc nên bắt đầu từ đâu để thực hiện chế độ dinh dưỡng điều trị béo phì, hãy thực hiện theo ba mẹo sau đây để giúp bạn dễ dàng đạt mục tiêu.

Lập kế hoạch bữa ăn là một công cụ quan trọng để điều trị béo phì. Khi lên kế hoạch trước cho bữa ăn, bạn sẽ dễ dàng điều chỉnh chế độ ăn uống của mình hơn trong thời gian dài.

Lập kế hoạch cho bữa ăn có thể giúp bạn bổ sung nhiều rau, ngũ cốc nguyên hạt, trái cây vào chế độ ăn uống của mình. Nó còn giúp bạn quyết định trước những gì mình sẽ ăn, tiết kiệm tiền và mua sắm hiệu quả hơn.

Lên kế hoạch cho bữa ăn còn giảm bớt căng thẳng từ việckhông chủ động giờ ăn. Ăn đúng giờ cũng là giải pháp hỗ trợ giảm cân hiệu quả.

Nghiên cứu cho thấy rằng việc theo dõi những gì đã ăn có tác động tích cực đến việc giảm cân. Viết nhật ký ăn uống là một phương pháp tự giám sát đơn giản để thực hiện.

Hãy thử viết nhật ký để theo dõi những đồ ăn thức uống ăn hàng ngày, thời gian ăn và cảm giác của bạn khi ăn. Bạn cũng nên ghi lại nơi ăn, người cùng ăn…

Nhật ký ăn uống giúp bạn hiểu rõ hơn về chế độ ăn hàng ngày và ảnh hưởng của chế độ ăn với cân nặng; giúp đánh giá khẩu phần ăn và mô hình ăn uống của cá nhân, từ đó có phương án cải thiện chế độ ăn, ví dụ như ăn nhiều rau hơn, nhiều trái cây ít năng lượng hơn, ăn ngũ cốc nguyên hạt thay cho thực phẩm từ ngũ cốc tinh chế để giúp kiểm soát cân nặng tốt hơn.

Cũng có một số bằng chứng cho thấy uống nhiều nước có thể giúp điều trị béo phì tốt hơn cùng với áp dụng các chế độ dinh dưỡng điều trị béo phì nêu trên.

Chỉ uống nước lọc (nước tự nhiên), đặc biệt hiệu quả hơn khi bạn không uống đồ uống có nhiều năng lượng. Một sự thay đổi đơn giản trong điều trị béo phì của bạn là chuyển nước ngọt, soda thành nước lọc!

Khi thực hiện thay đổi chế độ ăn uống trong kế hoạch điều trị béo phì, điều quan trọng là phải tìm ra chế độ ăn phù hợp với bản thân, trong đó nhấn mạnh đến lối sống. Các chế độ dinh dưỡng đã được khoa học chứng minh để điều trị béo phì mà chúng ta đề cập trên đây chỉ hiệu quả nếu duy trì lâu dài.

Hãy thực hiện những thay đổi đơn giản trong cách ăn uống và lên kế hoạch cho bữa ăn; tập luyện thể dục hàng ngày để có kết quả tốt nhất.

Cần gặp gỡ và tư vấn với bác sĩ, cán bộ y tế chuyên quản lý bệnh béo phì để được trợ giúp thêm về việc thay đổi chế độ ăn uống lâu dài.